Zmiany klimatu dobiły imperium tybetańskie
8 września 2023, 07:53Imperium tybetańskie istniało w latach 618–877 i w szczytowym okresie swojej potęgi konkurowało o wpływy w Azji Środkowej z Chinami dynastii Tang i kalifatem Abbasydów. Upadło w ciągu zaledwie kilku dekad. Naukowcy szukający przyczyn jego rozpadu zwracali dotychczas uwagę przede wszystkim na czynniki społeczno-polityczne, jak konflikty pomiędzy bon, rdzenną religią Tybetu, a buddyzmem. Autorzy najnowszej pracy uważają, że zmiany klimatyczne przyspieszyły upadek państwa.
Drugi pod względem długości mur Azji
27 września 2007, 10:50Archeolodzy odkopali w północnym Iranie kolejny fragment drugiego pod względem długości muru obronnego Azji. Pozostałości po budowli ciągną się od Morza Kaspijskiego po góry Piškamar na odcinku aż 200 km (niektóre źródła wspominają o 155 km).
Ślimak, który przetrwał zagładę
4 czerwca 2011, 10:29Termin „masowe wymieranie" kojarzy nam się np. z zagładą dinozaurów, jednak możemy o nim mówić też w stosunku do wydarzeń o mniejszej skali. Takie wymieranie dotknęło w pierwszej połowie XX wieku 47 gatunków północnoamerykańskich mięczaków, które wyginęły gdy na rzekach wybudowano tamy.
Tatuaże upamiętniające ładnych inaczej
2 października 2013, 08:28Samantha Dempsey stworzyła tatuaże upamiętniające wymarłe gatunki niezbyt pięknych i mało charyzmatycznych zwierząt. Amerykanka podkreśla, że ładnym, czytaj pandzie wielkiej lub egzotycznym ptakom, jest łatwiej, bo zebranie funduszy na ich ochronę nie stanowi większego problemu. Co jednak w sytuacji, gdy komuś poskąpiono uroku?
Odkopują "brytyjskie Pompeje"
14 stycznia 2016, 11:26Archeolodzy pracujący na stanowisku w Cambridgeshire odkopują miejsce, które nazwali "brytyjskimi Pompejami". To pokryte mułem, najlepiej zachowane spośród wszystkich takich znalezisk w Wielkiej Brytanii, dowody kultury materialnej z epoki brązu.
Wielki powrót wiktorii parańskiej
10 stycznia 2018, 06:07W ujściu rzeki Salado w Paragwaju, 25 km na północ od stolicy kraju Asunción, ponownie pojawiły się setki wiktorii parańskich (Victoria cruziana). Ucieszyło to specjalistów, bo w 2006 r. roślinę uznano za zagrożoną.
Niezwykłe znalezisko na miejscu największej bitwy epoki brązu
21 października 2019, 13:29Około 1250–1300 lat przed naszą erą w dolinie rzeki Tollense w odległości około 160 kilometrów od dzisiejszego Berlina rozegrała się wielka bitwa, w której mogło wziąć udział nawet 4000 wojowników. To największa znana nam bitwa epoki brązu na terenie Europy Środkowej oraz największe i najlepiej zbadane na świecie miejsce tak starej bitwy.
Szkocja: pozostałości XIV-wiecznego mostu ponownie ujrzały światło dzienne
3 listopada 2020, 04:11W rzece Teviot w Szkocji odnaleziono pozostałości Ancrum Old Bridge. Datowanie dębowych belek wskazało na połowę XIV w. To najstarsze naukowo datowane relikty mostu, jakie odkryto w oryginalnym położeniu w szkockiej rzece.
Machu Picchu czy Huayna Picchu? Jak Inkowie nazywali swoje miasto?
23 marca 2022, 09:54W 1911 roku Hiram Bingham odkrył Machu Picchu. Inkaskie miasto powstało około 1450 roku i zostało opuszczone mniej więcej 100 lat później, w czasach podboju imperium Inków przez Hiszpanów. Mimo tego, że Hiszpanie wiedzieli o istnieniu nieznanego im miasta, nigdy go nie odnaleźli. Znalazł je setki lat później amerykański archeolog, a teraz naukowcy z Peru i USA twierdzą, że o mieście wiemy mniej, niż nam się wydawało.
Jak rozprzestrzeniała się malaria? Zrekonstruowano 5500 lat historii choroby
14 czerwca 2024, 09:47Malaria to jedna z najbardziej zabójczych chorób w historii ludzkości. W 2022 roku zanotowano 249 milionów zakażeń i 608 000 zgonów w 85 krajach. Obecnie ograniczona jest głównie do obszarów tropikalnych, ale nieco ponad 100 lat temu występowała na połowie powierzchni Ziemi, w tym w USA, Kanadzie, w Skandynawii i na Syberii. Choroba jest przedmiotem intensywnych badań, również dotyczących jej historii i ewolucji
